نیازهای جوانان و نوجوانان

روان شناسان از نیازهای انسان فهرست‌های متنوّع و متعددی ارائه داده‌اند. مربیان و معلمان گرامی در مسیر شناخت و هدایت نسل نوجوان و جوان نیازهای آنان و کیفیت برآورده شدن آن نیازها را نباید فراموش کنند بلکه باید خواسته‌های آنها را بشناسند و در جهت سازندگی آنان بکوشند.

از طرفی باید راهی را برگزینیم که آنها برای برآورده شدن نیازهایشان اقدام نمایند و هم برای توقعاتشان حدّ و مرزی قائل گردند.

نیازهای نوجوانان، گوناگون و متعدد است و ما در اینجا به برخی از تقسیم‌بندی‌های نیازها که توسط

روان شناسان ارائه شده است اشاره می‌کنیم.

((موری)) کلیه نیازها را به دو دسته تقسیم می‌کند:

1- نیازهائی که منشاء درونی دارند مانند نیاز به آب و هوا، نیازهای جنسی، نیاز به دفع و تخلیه و اجتناب از آسیب و درد.

2- نیازهایی که منشاء ذهنی و فکری دارند مانند نیاز به موفقیّت، هویت، استقلال، وابستگی، کمال‌طلبی و ...

((فروید)) معتقد بود که بشر دارای دو نوع غریزه اساسی است:

1- غریزه زندگی: شامل نیازهای جنسی و حفظ نفس.

2- غریزه مرگ: شامل گرایش‌های خود آزاری و خودکشی، احساسات پرخاشگرانه و خصمانه نسبت به دیگران.

((آلفرد آدلر)) گرایش به داشتن پایگاه اجتماعی را برجسته‌ترین نیاز انسان می‌‌داند به نظر او مردم می‌خواهند مهمّ و اندیشمند باشند و بیشتر فعالیّت‌های آنها اختصاص به رفع این نیاز دارد.

((هربرت کارل)) معتقد است که حفظ و نگهداری و نیز ارتقاء و اعتدال انسان از طریق ارضاء چهار نیاز اصلی تأمین می‌گردد.

1- نیاز به امنیت فیزیکی.

2- نیاز به امنیت عاطفی.

3- نیاز به پیشرفت و موفقیت.

4- نیاز به پایگاه اجتماعی.

((مزلو)) در یک طبقه‌بندی منطقی‌تر و پیشرفته‌تر، کمال طلبی را عالی‌ترین مرحله از نیازهای انسانی می‌‌داند. او طبقه‌بندی نیازها را در پنج سطح از پایین‌ترین تا بالاترین سطح به این شرح ارائه می‌دهد.

1- نیازهای فیزیولوژیک مانند گرسنگی، تشنگی، جنس و ...

2- نیاز به امنیت مانند نیاز به ثبات، نظم و ایمنی.

3- نیاز به دوست داشتن و تعلّق داشتن مانند نیاز به محبت، ابراز وجود و همیشگی با دیگران.

4- نیاز به عزّت نفس مانند نیاز به احترام و موفقیّت و اعتبار و حیثیّت و ...

5- نیاز به کمال‌طلبی که بالاترین مرحله از نیازهای انسانی است.

نوع فهرست‌بندی این نیازها از اهمیّت خاصی برخوردار است زیرا به نظر می‌رسد که با رشد و تکامل هنجار فرد و هماهنگ است. از طرفی نیل تدریجی به عالی‌ترین مرحله از نیازها بستگی به خود فرد و نیز ویژگی‌های جامعه‌ای که در آن زیست می‌کند دارد.

مربیان و معلمان هنگام تجزیه و تحلیل رفتار دانش‌آموزان باید فهرستی از این نیازها را در ذهن داشته باشند تا بتوانند تحلیلی درست از رفتارها، انگیزه‌ها و علّت‌ها ارائه نمایند.

نیازهای جوانان و نوجوانان گسترده و متنوع است و دارای زیرمجموعه‌های فراوانی است که در این بحث نمی‌گنجد.

1- نیازهای زیستی

2- نیازهای روانی

3- نیازهای اقتصادی

4- نیازهای فرهنگی

5- نیازهای عقیدتی

6- نیازهای اجتماعی، سیاسی

7- نیاز به شناخت ارزش‌ها و موقعیّت‌ها

علاوه بر نیازهای کلِّی، فیزیکی، اجتماعی، روانی و ... هر فرد عاداتی را هم فرا می‌گیرد.

این عادات دارای نیروی خاصی است و هماهنگ با یک نیاز اساسی نیز عمل می‌کند مثلاً شخصی که یاد بگیرد فوتبال بازی کند و با مطالعه کند دارای نیازهائی است که با شخص دیگری که این عادات خاص را فرا نگرفته متفاوت است. چنین است که هنگام تحلیل و درک شناخت اینکه چرا دانش‌آموزان برانگیخته می‌شوند تا کاری انجام دهند مربّی باید نیازهای اساسی و عادات و رغبت‌های فرد را مورد توجّه قرار دهد.

چگونگی عملکرد نیازها

اگر نیازی طرح گردد و ارضاء نشود فرد احساس ناآرامی و بی‌قراری می‌کند و این تنش باعث عدم تعادل در فرد می‌گردد تا اینکه برای بر طرف کردن این حالت به فعالیّت با هدف مشخصی بپردازد و با این فعالیّت تعادل را در خود بوجود آوردمثلاً:

فرد گرسنه در جستجوی غذا برمی‌آید.

فرد خسته آرزوی استراحت می‌کند.

فردی که به او بی‌توجه شده است در تلاش جلب توجّه و رسیدن به پایگاه اجتماعی برمی‌آید.

زمانی که نیازی برآورده شد یک حالت موقت از آرامش و تعادل در فرد بوجود می‌آید و فعالیّت در جهت مورد نظر متوقف می‌شود.

منبع:روشهای هدایت رفتاری درنوجوانان وجوانان - محمد قمی فر

http://farmhand.parsiblog.com/1412590.htm

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

نوجوانان بخوانند ( قسمت اول )

در زندگی روزمره شما با مسائل زیادی سرو كار دارید: مدرسه، فعالیت های خارج از مدرسه، دوستان، خانواده و هزاران مورد دیگر.

اما چطور باید از عهده ی  این همه فعالیت، مسئولیت و اجبار برآمد؟ تنها راه ، متعادل بودن است. یعنی شما باید به هر دو جنبه روحی و جسمی خود به یك اندازه توجه كنید: خوب غذا بخورید، نرمش كنید، اضطراب را از خود دور كنید، با اطرافیان خود ارتباط برقرار كنید، اعتماد به نفس داشته باشید و اهداف خود را مشخص كنید.

نیروی تعادل

اكثر ما سعی می كنیم متعادل زندگی كنیم، ولی با وجود این خیلی از اوقات احساس خستگی می كنیم. برای برطرف كردن این حس اولین قدم این است كه برای خود مشخص كنید مهمترین عوامل در زندگیتان چه چیزهایی هستند. به این ترتیب شما خواهید توانست بهتر تصمیم بگیرید و از وقتتان بهتر استفاده كنید . یكی از روشهایی كه ممكن است به شما كمك كند در زیر آمده است:

فهرستی از ده چیزی كه برایتان اهمیت خاصی دارند تهیه كنید. به خاطر داشته باشید چیزهایی ، هم كه در زندگی آرزوی داشتن آنها را دارید در این لیست ذكر كنید و به ترتیب اهمیت بنویسید.

به عنوان مثال

·از قید دوستان مزاحم خلاص شدن

·خوردن غذاهای سالم

·دستیابی به یك مقام علمی در مدرسه

·پرداختن به ورزش مورد علاقه

·رفتن به مسجد و دیگر اماكن مذهبی

·گذراندن اوقات با خانواده

·داشتن اوقات فراغت برای انجام فعالیت های مورد علاقه

·رفتن به كلاس های آموزشی

·و...

لیست خود را مرور كنید و ببینید كه آیا این موارد واقعاً برای شما از اهمیت خاصی برخوردارند؟ فكر كنید كه تأثیر این كارها در زندگی روزمره شما چه خواهد بود.شاید نیاز باشد تغییراتی در این لیست ایجاد كنید.

الان وقت عمل است

شما اهدافتان را در زندگی مشخص كردید، یا لااقل به آنها فكر كردید. حالا چه؟

برای برقراری تعادل در زندگی روزمره خود ، راه كارهایی اتخاذ كنید:

·انعطاف پذیر باشید: وقتی به برنامه های روزانه خود فكر می كنید كمی واقع بین تر باشید، در برنامه روزانه خود جایی را هم برای اتفاقات غیر منتظره بگذارید. شاید تكالیف مدرسه تان بیشتر از آنچه شما فكر می كنید طول بكشد. تنظیم همه این كارها ممكن است، فقط باید كمی انعطاف پذیر بود.

·خوش بین باشید: هر اتفاقی یك جنبه مثبت و یك جنبه منفی دارد. اما اگر شما مثبت بنگرید، می توانید استرس و اضطراب را از خود دور كنید. فرض كنید در خیابان در حال قدم زدن هستید كه متوجه می شوید یكی از دوستانتان در اتومبیل در حال رانندگی است و از كنار شما می گذرد. یك انسان منفی پیش خود می گوید" به من بی توجهی كرد، حتماً اتفاقی افتاده و از دست من عصبانی شده." ولی یك انسان مثبت می گوید:" حتماً متوجه من نشده ؛ وقتی به منزل رسیدم حتماً با او تماس می گیرم." می بینید كه انتخاب این طرز فكر به نفع خود شماست.

·از قبل خود را آماده كنید: همه كارهای خود را برای آخرین لحظه نگذارید. از قبل تصمیم بگیرید كه می خواهید چه لباسی بپوشید. در طول سال درسهایتان را بخوانید و... . اگر فكر می كنید كارهایتان خیلی به هم پیچیده شده است همین حالا همه چیز را متوقف كنید و تصمیم خود را بگیرید. ببینید كه كدامیك از اهمیت بیشتری برخوردار است؛  اول به آن رسیدگی كنید.

·آرامش داشته باشید: تا به حال شنیده اید كه برنامه ریزی منظم باعث آرامش خاطر می شود؟ مطمئناً در روزهایی كه مشغله بیشتری دارید، بیشتر به استراحت نیازمندید. استراحت كنید، و بدانید كه در هنگام استراحت، بدن و مغز شما در بهترین وضعیت خود هستند. استراحت به موقع ، در كاهش اضطراب و افزایش تندرستی شما نیز بسیار مؤثر است.

·اما چطور آرامش بگیریم؟ آرام بنشینیم و چند نفس عمیق بكشیم؟ وقت خود را با دوستان بگذرانیم؟ما به شما 10 روش كسب آرامش پیشنهاد می كنیم، می توانید با توجه به روحیات خود یكی از این روشها را امتحان كنید.

oیك ربع در یك اتاق آرام كه فقط نور یك شمع آن را روشن كرده بنشینید.

oچشمانتان را ببیندید و به چیزهای خوب فكر كنید.

oدر اتاق خود را ببندید و به موسیقی مورد علاقه  تان گوش كنید.

oدوست صمیمی تان را به منزلتان دعوت كنید.

oبه كمك یك فیلم آموزشی، "یوگا" كنید.

oكتابی در مورد مكانی كه هرگز به آنجا نرفته اید مطالعه كنید.

oدر دفترچه خاطرات خود، از احساسات و افكار خود بنویسید.

oدكوراسیون اتاق خود را عوض كنید(البته با اجازه پدر و مادرتان).

oیك نفس عمیق بكشید و 5 ثانیه نفس خود را حبس كنید، بعد به آرامی آن را بیرون دهید. ده مرتبه این كار را تكرار كنید.

oبه حمام بروید.

برای خود یك "محل اختصاصی" درست كنید

همه نوجوانان علاقه دارند كه قسمتی از وقتشان  را در اتاق خود بگذارند، ما چند راه برای ساختن یك ” محل اختصاصی“ به شما پیشنهاد می كنیم:

·اطراف خود را پر از چیزهایی كنید كه شما را شاد می كنند، مثل عكس دوستان، یادگاری ها و...

·محیط خارج را به داخل خانه بیاورید. اتاق خود را با گل و گیاهان تازه تزئین كنید.

·به لباس ها و وسایل خود نظم و ترتیب دهید تا بتوانید به راحتی پیدایشان كنید.

·بخشی از اتاقتان را به وسایل مدرسه اختصاص دهید و همه تكالیفتان را در آن گوشه انجام  دهید.

·اگر اتاق را با خواهر و برادرهایتان شریك هستید روی زمین مرزی تعیین كنید.

 برقراری رابطه

رابطه ای كه با خانواده، دوستان و اطرافیان خود دارید می تواند در احساسات و حتی وضعیت جسمانی شما بسیار مؤثر باشد. روابط خوب و محكم می تواند از نظر روانی تأثیر بسیار مناسبی در شما ایجاد كند.

رابطه دوستی

با هم خندیدن و گریستن، از یكدیگر چیزی یاد گرفتن، ورود به یك جمع جدید و كسب تجارب جمعی و هزاران مورد دیگر، چیزهایی هستند كه شما در روابط دوستانه به دست خواهید آورید. بسیاری از شما، به دوستانتان به اندازه پدر و مادرتان اهمیت می دهید. عمر بعضی از دوستی ها به اندازه عمر اعضای آن است. ولی بعضی دیگر به دوره های مختلف زندگی وابسته است؛ مثلاً وقتی از كودكی خارج شده و به یك نوجوان تبدیل می شوید دوست هایتان هم عوض می شوند . یا وقتی از دبستان به راهنمایی می روید ممكن است حتی نسبت به كسی احساس صمیمیت كنید كه قبلاً نمی كردید، زیرا انسان ها همواره به دنبال كسانی هستند كه ارزشها و علایقشان با هم سازگار است. با بزرگتر شدن، رابطه تان با جنس مخالف تغییر می كند. مثلاً اگر دختر بچه كوچكی باشید با پسرهای هم سن و سالتان خیلی بهتر رابطه دوستی برقرار می كنید؛ اما  در سن بلوغ، با تغییراتی كه در وضعیت جسمانی تان به وجود می آید، از برقراری رابطه دوستی با جنس مخالف خجالت می كشید.

ادامه دارد...

در قسمت بعد به شما خواهیم گفت كه چگونه می توان با برقراری ارتباط های مناسب به آرامش دست یافت.

ماهنامه شهرزاد

http://www.tebyan.net/Social/House_Family/Teenager_Youth/AdvicesForTeenagers_Youths/2004/9/2/8161.html

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: